Στόχος της εκδήλωσης, όπως επισημάνθηκε, είναι να ξεκινήσει ένας γόνιμος διάλογος στην τοπική κοινωνία σχετικά με τα δικαιώματα των παιδιών, την κατανόηση των υποχρεώσεων των πολιτών, των γονέων και των εκπαιδευτικών, προστασία τους και τη δημιουργία ενός ασφαλούς περιβάλλοντος μέσα στο οποίο θα νιώθουν ελεύθερα να εκφραστούν.
«Όλα τα παιδιά, ανεξαρτήτως κοινωνικής τάξης, χρώματος, εθνικότητας, θρησκείας, οικογενειακής κατάστασης, δικαιούνται την προστασία και την υποστήριξη όλης της κοινωνίας. Ίσα δικαιώματα σε όλα τα παιδιά γιατί, χωρίς αυτά, δεν υπάρχει μέλλον». Αυτό υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, στην ομιλία του ο κ. Πνευματικός, προσθέτοντας, ότι «η μέριμνα για την προστασία και την ανατροφή των παιδιών είναι στην πραγματικότητα μία συλλογική ευθύνη που έχουμε όλοι», καθώς «οι προκλήσεις στον τομέα της παιδικής προστασίας είναι πολλές και διαρκώς προστίθενται νέες, όπως το bullying, ενδοσχολικό ή διαδικτυακό, μέχρι τα φαινόμενα κακοποίησης και τον εθισμό στο διαδίκτυο».
Για το λόγο αυτό, συνέχισε, ότι οφείλουν το κράτος, οι θεσμοί, οι εκπαιδευτικοί, οι οικογένειες, να είναι σε εγρήγορση για να αντιμετωπίζουν κάθε νέα πρόκληση και να οργανώσουν ένα λειτουργικό πλαίσιο, ώστε κάθε παιδί να μπορεί με ασφάλεια και τις καλύτερες δυνατές συνθήκες να αναπτύξει την προσωπικότητά του και τα χαρίσματά του. «Να λάβει-όπως είπε χαρακτηριστικά- την αναγκαία αποδοχή και αγάπη και να έχει την ελευθερία και τις επιλογές να γίνει ένας χρήσιμος και ευτυχισμένος ενήλικας».
Σημείωσε, επίσης, ότι τα τελευταία χρόνια, έχουν γίνει αρκετά βήματα προς την κατεύθυνση της μεγαλύτερης προστασίας και μέριμνας για τα παιδιά που αντιμετωπίζουν προβλήματα, όπως είναι η θέσπιση ενός ρυθμιστικού πλαισίου για τα ιδρύματα Παιδικής Προστασίας, με συγκεκριμένους κανόνες όσον αφορά τη λειτουργία τους, τη στελέχωση με το κατάλληλο και εκπαιδευμένο προσωπικό και τις προδιαγραφές, που πρέπει να τηρούνται ώστε η φροντίδα των παιδιών να είναι η καλύτερη δυνατή. «Το κράτος- ανέφερε- οφείλει να ελέγχει την τήρηση όλων αυτών των κανόνων και να αξιολογεί το έργο που προσφέρεται, εφόσον για παράδειγμα, δεν μπορεί να εργάζεται σε ένα τέτοιο ίδρυμα κάποιος που δεν έχει λευκό ποινικό μητρώο. Το πλαίσιο αυτό διαρκώς εμπλουτίζεται, προς το συμφέρον των παιδιών, με το ατομικό σχέδιο φροντίδας, για την ασφαλή σωματική και ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του κάθε παιδιού, το ατομικό σχέδιο οικογενειακής αποκατάστασης, που συζητείται αυτές τις ημέρες στη Βουλή, αλλά και την ύπαρξη υπεύθυνου παιδικής προστασίας σε κάθε δομή, που θα λειτουργεί ως σημείο αναφοράς».
Ακολουθεί αναλυτικά το κείμενο της ομιλίας:
Αρχικά, να ευχαριστήσω τους διοργανωτές, το Πρώτο Πρότυπο Γενικό Λύκειο Χαλκίδας και το ΠΕΚΕΣ Στερεάς Ελλάδας, για την πρόσκληση και να τους συγχαρώ για την πρωτοβουλία διοργάνωσης της σημερινής εκδήλωσης, με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, μιας εκδήλωσης που καλύπτει πραγματικά όλες τις πτυχές της παιδικής προστασίας με τη συμμετοχή όλων των αρμόδιων τοπικών φορέων.
Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού του ΟΗΕ είναι το θεμελιώδες παγκόσμιο κείμενο που καθιερώνει τις στοιχειώδεις αρχές για τη διασφάλιση της υγείας και της ευημερίας για κάθε παιδί. Στη χώρα μας, η Σύμβαση κλείνει φέτος τα 30 χρόνια από την επικύρωσή της.
Βάσει της Σύμβασης αυτής, όταν σχεδιάζουμε μία νέα δημόσια πολιτική, όταν νομοθετούμε στη Βουλή για θέματα που αφορούν τα παιδιά, αρχή και οδηγός είναι το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού.
Η αρχή αυτή δεν διαπνέει μόνο τη δράση των θεσμών αλλά ολόκληρη την κοινωνία. Η μέριμνα για την προστασία και την ανατροφή των παιδιών είναι στην πραγματικότητα μία συλλογική ευθύνη που έχουμε όλοι μας.
Βασικό πεδίο δράσης είναι η προστασία των παιδιών που περιέρχονται στην ευθύνη του κράτους, συνήθως γιατί υπάρχει κάποιο πρόβλημα στην οικογένεια.
Υπάρχει ένα πλέγμα θεσμών και δομών υποστήριξης και μέριμνας που ενεργοποιείται σε αυτές τις περιπτώσεις, στην τοπική αυτοδιοίκηση, στη δικαιοσύνη, στο εθνικό σύστημα υγείας, στην αστυνομία. Οι θεσμοί αυτοί οφείλουν να συνεργαστούν και να συντονίσουν τη δράση τους, ώστε κάθε παιδί που βρίσκεται σε μία ευάλωτη κατάσταση να έχει την απαραίτητη βοήθεια. Πολλοί εκπρόσωποι αυτών των δομών θα μας μιλήσουν σήμερα για την αποστολή τους αλλά και για τα προβλήματα που σίγουρα αντιμετωπίζουν στην καθημερινή λειτουργία τους.
Δυστυχώς, το τελευταίο διάστημα κυριαρχούν στην επικαιρότητα καταγγελίες για περιστατικά παιδικής κακοποίησης και κακομεταχείρισης, τόσο εντός της οικογένειας, όσο και εντός του συστήματος που οφείλει να προστατεύει τα παιδιά. Είναι λοιπόν ιδιαίτερα επίκαιρη η συζήτηση που γίνεται σήμερα.
Το γεγονός ότι περισσότερα τέτοια περιστατικά βλέπουν το φως της δημοσιότητας δεν σημαίνει απαραίτητα ότι το φαινόμενο έχει αυξηθεί. Είναι και μία ένδειξη ότι πλέον έχει φύγει ο φόβος και το στίγμα που πολλές φορές συνοδεύουν μια τέτοια καταγγελία. Και οφείλουμε να ενθαρρύνουμε τον κόσμο να μην φοβάται να ενημερώσει τις αρμόδιες αρχές για περιστατικά κακοποίησης.
Απαιτείται σοβαρότητα και εγρήγορση από όλους για την έγκαιρη διαπίστωση ότι κάποιο παιδί υφίσταται βία και βρίσκεται σε κίνδυνο.
Απαραίτητη είναι η αυξημένη ευαισθησία και εκπαίδευση όλων των αρχών στις διαδικασίες διακρίβωσης των συνθηκών της κακοποίησης.
Τα τελευταία χρόνια, έχουν γίνει αρκετά βήματα προς την κατεύθυνση της μεγαλύτερης προστασίας και μέριμνας για τα παιδιά που αντιμετωπίζουν προβλήματα.
Πρώτον, η θέσπιση ενός ρυθμιστικού πλαισίου για τα ιδρύματα Παιδικής Προστασίας, με συγκεκριμένους κανόνες όσον αφορά τη λειτουργία τους, τη στελέχωση με το κατάλληλο και εκπαιδευμένο προσωπικό και τις προδιαγραφές που πρέπει να τηρούνται ώστε η φροντίδα των παιδιών να είναι η καλύτερη δυνατή. Το κράτος οφείλει να ελέγχει την τήρηση όλων αυτών των κανόνων και να αξιολογεί το έργο που προσφέρεται. Για παράδειγμα, δεν μπορεί να εργάζεται σε ένα τέτοιο ίδρυμα κάποιος που δεν έχει λευκό ποινικό μητρώο.
Το πλαίσιο αυτό διαρκώς εμπλουτίζεται, προς το συμφέρον των παιδιών, όπως, για παράδειγμα, με το ατομικό σχέδιο φροντίδας, για την ασφαλή σωματική και ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του κάθε παιδιού, το ατομικό σχέδιο οικογενειακής αποκατάστασης, που συζητείται αυτές τις ημέρες στη Βουλή, αλλά και την ύπαρξη υπεύθυνου παιδικής προστασίας σε κάθε δομή, που θα λειτουργεί ως σημείο αναφοράς.
Δεύτερον, η στήριξη των θεσμών της υιοθεσίας και της αναδοχής ως εναλλακτικών στην ιδρυματική φροντίδα. Κύριος στόχος των μονάδων παιδικής προστασίας οφείλει να είναι η εύρεση κατάλληλης οικογένειας για κάθε παιδί. Χωρίς να παραγνωρίζουμε το ρόλο που μπορεί να παίξει το ίδρυμα ως πρώτη λύση για την εξέταση των ιδιαίτερων συνθηκών κάθε περίπτωσης, η θέση ενός παιδιού είναι μέσα σε μία οικογένεια.
Μέσα από:
- την απλοποίηση και επιτάχυνση των γραφειοκρατικών διαδικασιών, που πλέον φτάνουν στους 6 μήνες για την αναδοχή και τους 9 για την υιοθεσία,
- τη δημιουργία εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τους υποψήφιους θετούς γονείς και αναδόχους, με υποστήριξη από κοινωνικούς λειτουργούς και
- την ενεργοποίηση του σχετικού ηλεκτρονικού μητρώου,
όχι μόνο έχουμε πλέον ακριβή στοιχεία για τον αριθμό των παιδιών αυτών και που φιλοξενούνται, αλλά είναι πολύ πιο εφικτό κάθε παιδί να μπορεί να απολαύσει τη σταθερότητα, την αγάπη και τη θαλπωρή μιας λειτουργικής οικογένειας. Ήδη, μέσα σε 2 χρόνια, το 40% των παιδιών που βρίσκονταν σε ιδρύματα, περίπου χίλια παιδιά, βρίσκονται σε μία οικογένεια.
Τρίτον, η θέσπιση Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Προστασία των Παιδιών από τη Σεξουαλική Κακοποίηση και Εκμετάλλευση που παρουσιάστηκε πρόσφατα στη Βουλή. Το Σχέδιο αυτό έχει ως στόχο τη μηδενική ανοχή στη σεξουαλική βία κατά των παιδιών αλλά και σε κάθε μορφή εκμετάλλευσής τους. Είναι ένας οδικός χάρτης που ξεκινά από την πρόληψη και τη θωράκιση των ίδιων των ανηλίκων αλλά και των οικογενειών τους, συνεχίζει με τη γρήγορη διερεύνηση αυτών των υποθέσεων, για να καταλήξει στην καταδίκη των ενόχων και στην περίθαλψη των θυμάτων. Στο πλαίσιο του μακροπρόθεσμου αυτού πλαισίου, μέχρι το 2027 όλες οι θεσμικές λειτουργίες, οι υπηρεσίες πρόληψης και καταστολής, απονομής δικαιοσύνης και φροντίδας των θυμάτων, οφείλουν να έχουν γίνει φιλικότερες προς το παιδί.
Αυτές είναι ορισμένες από τις θεσμικές παρεμβάσεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια και συμβάλλουν στο να δημιουργηθεί ένα πιο ισχυρό δίχτυ προστασίας για τα παιδιά που βρίσκονται σε ευάλωτες καταστάσεις.
Η μέριμνα για την προστασία των παιδιών δεν εξαντλείται βέβαια μόνο σε ακραίες ή επικίνδυνες καταστάσεις αλλά έχει να κάνει και με τη στοιχειώδη καθημερινότητα των παιδιών. Η πρόσβαση στην εκπαίδευση, η δημιουργία ενός ασφαλούς περιβάλλοντος, η φροντίδα της υγείας είναι βασικές προϋποθέσεις για την ομαλή ανάπτυξη ενός παιδιού.
Ως γιατρός, δεν μπορώ να μην τονίσω τη σημασία της προστασίας της υγείας των παιδιών, σωματικής και ψυχικής, μέσα από κατευθύνσεις όπως είναι η πρόληψη και η τήρηση των οδηγιών των γιατρών, η σωστή και θρεπτική διατροφή και, οπωσδήποτε, η προώθηση της άθλησης που έχει τόσα οφέλη για τα παιδιά.
Θέλω να σταθώ ιδιαίτερα στο θέμα της ψυχικής υγείας και να εκφράσω μία ανησυχία που έχω κι εγώ ως γονιός, όσον αφορά τις συνέπειες της πανδημίας και του εγκλεισμού στα παιδιά μας. Η έλλειψη κοινωνικοποίησης στις κρίσιμες ηλικίες μπορεί να έχει πολλές αρνητικές συνέπειες που στο τέλος θα υποθηκεύσουν το μέλλον των παιδιών μας.
Ήδη υπάρχουν στοιχεία ότι έξι στους δέκα εφήβους στη χώρα μας παρουσιάζουν σημάδια εξάρτησης από το διαδίκτυο. Κατά κανόνα είναι οι ίδιοι έφηβοι που εκδηλώνουν εσωστρέφεια, χαμηλή αυτοεκτίμηση, ακόμα και θυμό.
Ένα στα πέντε παιδιά εκδηλώνει σημάδια πλήρους παραίτησης από καθημερινές δραστηριότητες. Παραμένουν μπροστά σε μία οθόνη, δεν αθλούνται, κοιμούνται λίγο και ακατάστατα, δεν τρέφονται σωστά.
Πρόκειται για ένα φαινόμενο ιδιαίτερα ανησυχητικό που πρέπει να μας βάλει όλους σε σκέψεις.
Οι προκλήσεις στον τομέα της παιδικής προστασίας είναι πολλές και διαρκώς προστίθενται νέες. Από τις νέες μορφές παραβατικότητας των νέων και το bullying, ενδοσχολικό ή διαδικτυακό, μέχρι τα φαινόμενα κακοποίησης και τον εθισμό στο διαδίκτυο.
Οφείλουμε, λοιπόν, όλοι να είμαστε σε εγρήγορση, κράτος, θεσμοί, εκπαιδευτικοί, οικογένειες, για να αντιμετωπίζουμε κάθε νέα πρόκληση και να οργανώσουμε ένα λειτουργικό πλαίσιο, ώστε κάθε παιδί να μπορεί με ασφάλεια και τις καλύτερες δυνατές συνθήκες να αναπτύξει την προσωπικότητά του και τα χαρίσματά του. Να λάβει την αναγκαία αποδοχή και αγάπη και να έχει την ελευθερία και τις επιλογές να γίνει ένας χρήσιμος και ευτυχισμένος ενήλικας.
Και να μην ξεχνάμε πως όλα τα παιδιά, ανεξαρτήτως κοινωνικής τάξης, χρώματος, εθνικότητας, θρησκείας, οικογενειακής κατάστασης, δικαιούνται την προστασία και την υποστήριξη όλης της κοινωνίας. Ίσα δικαιώματα σε όλα τα παιδιά γιατί, χωρίς αυτά, δεν υπάρχει μέλλον.»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου