Οι σωστές στάσεις στον ύπνο για να ξυπνάτε χωρίς πόνους και στομαχικά προβλήματα

του Ξενοφώντα Τσούκαλη, M.D., medlabnews.gr

Ο τρόπος που κοιμάστε μπορεί να προκαλέσει ή να επιδεινώσει τα διάφορα μυοσκελετικά προβλήματα που μπορεί να έχετε. Βέβαια, ο καθένας μας κοιμάται σε μια συγκεκριμένη στάση που τον βολεύει και τον χαλαρώνει. Είναι, δύσκολο να αλλάξει κανείς τον τρόπο που έχει βολευτεί για χρόνια να κοιμάται, όμως αν ξυπνά με πόνους θα χρειαστεί να κάνει δοκιμές με τις στάσεις του ύπνου του, προκειμένου να βρει αυτή που τον βολεύει αλλά δεν επιβαρύνει.
Η κακή στάση ύπνου μπορεί να προκαλέσει πόνο στον αυχένα, αν το μαξιλάρι είναι πολύ ψηλά ή πολύ χαμηλά, πόνο στον ώμο, αν κοιμάστε σε πλάγια θέση με το κεφάλι πάνω στο χέρι σας, αλλά και πόνο στη μέση, ιδιαίτερα αν κοιμάστε μπρούμυτα, πάνω στο στομάχι σας
Χρόνιες συνήθειες ύπνου μπορεί να είναι υπεύθυνες για πόνους στον αυχένα, την πλάτη ή τη μέση. Το 95% των ανθρώπων κοιμούνται στην ίδια θέση κάθε βράδυ.
Υιοθετώντας την κατάλληλη στάση στον ύπνο μας θα απαλλαγούμε από τους έντονους πόνους, στη γνάθο, στον αυχένα, τους ώμους, τη μέση και τους γοφούς.

Κατά τη διάρκεια του ύπνου παίρνουμε πολλές και διάφορες στάσεις.
Ξέρουμε όμως ποια είναι η καταλληλότερη για την υγεία μας; 


1. Εμβρυακή στάση 
Η πιο κοινή στάση ύπνου είναι η εμβρυακή (στο πλάι). Ιδανική στάση αν είσαι έγκυος αλλά και αν έχεις προβλήματα στη μέση, καθώς το σώμα κουλουριάζεται προς τα εμπρός και «ανοίγει» την πλάτη με αποτέλεσμα να μειώνεται η πίεση στο μεσοσπονδύλιο δίσκο.
Η εμβρυακή στάση εμποδίζει επίσης το ροχαλητό και τους πόνους στο λαιμό και την πλάτη. Από την άλλη όμως εκτός από τις ρυτίδες που σου αφήνει το μαξιλάρι που πιέζει το πρόσωπο και το στήθος, επειδή ο αυχένας δεν βρίσκεται σε ευθυγράμμιση με το υπόλοιπο σώμα μπορεί να προκληθούν πόνοι τόσο στον αυχένα όσο και στο κεφάλι, οπότε αν πάσχεις από αυχενικό σύνδρομο καλύτερα να την αποφύγεις. Αυτό που πρέπει να προσέχετε αν συνηθίζετε να κοιμόσαστε με αυτό τον τρόπο είναι να αποφεύγετε να στηρίζεστε στην αριστερή σας πλευρά (της καρδιάς) και να διατηρείτε την πλάτη σας ευθεία. Μια καλή λύση είναι να βάζετε ένα μαξιλάρι ανάμεσα στα πόδια σας.

Η σωστή στάση ύπνου για τις καούρες.
Η εμβρυακή στάση είναι επίσης ιδανική αν πάσχεις από δυσπεψία ή γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση καθώς το γαστρικό υγρό παραμένει στη θέση του. Η πιο σωστή στάση ύπνου είναι να κοιμάσαι στο πλάι με ανασηκωµένο το κεφάλι (περίπου 30Ο ), ώστε η βαρύτητα να διατηρεί το περιεχόµενο του στοµάχου µακριά από τον οισοφάγο σου και τον πόνο και την αϋπνία μακριά από σένα.

Αρκετές µελέτες έχουν δείξει πως ο ύπνος στη δεξιά πλευρά επιδεινώνει τη γαστροοισοφαγική παλινδρόµηση, σε αντίθεση με την αριστερή πλευρά που τείνει να τις καταπραΰνει. Αυτό πιθανότατα συμβαίνει γιατί όταν κοιµόµαστε δεξιά χαλαρώνει ο κατώτερος µυς του οισοφάγου, που βρίσκεται ανάµεσα σε αυτόν και στο στοµάχι, µε συνέπεια να κινούνται πιο εύκολα τα οξέα προς τα πάνω.

Αντίθετα όταν κοιµόµαστε από την αριστερή πλευρά το σηµείο όπου ενώνονται οισοφάγος και στοµάχι µένει πιο ψηλά από το χώρο που βρίσκονται τα οξέα του στοµάχου.



2. Ανάσκελα 
Μπορεί να μην μας βολεύει ιδιαίτερα να κοιμόμαστε ανάσκελα, αλλά είναι η καλύτερη στάση για το σώμα μας, αφού έτσι η αναπνοή μας λειτουργεί αβίαστα και τα όργανά μας δουλεύουν πιο άνετα. Ο ύπνος σε αυτή τη θέση συνιστά την κατάλληλη επιλογή για όσους υποφέρουν από αρθρίτιδα και πόνους στις αρθρώσεις, καθώς το βάρος του σώματος κατανέμεται ισομερώς. Επίσης ο ύπνος ανάσκελα, βοηθά την καλύτερη στήριξη του κεφαλιού, του λαιμού και της σπονδυλικής στήλης ανακουφίζοντας από τους πόνους της μέσης και του αυχένα ενώ παράλληλα εμποδίζει και τις ρυτίδες καθώς το πρόσωπο δεν πιέζεται από το μαξιλάρι. Τα αρνητικά αυτής της στάσης είναι ότι επιδεινώνεται το άσθμα, η υπνική άπνοια και το ροχαλητό - ιδίως στους υπέρβαρους άνδρες.
Καλό είναι επίσης να τοποθετούμε ένα μαξιλάρι κάτω από τα γόνατά μας προκειμένου να «διατηρηθούν» οι φυσικές καμπύλες του σώματος.  



3. Μπρούμυτα 
Σε πολλούς αρέσει να κοιμούνται μπρούμυτα, ωστόσο αυτή η στάση επιβαρύνει πολύ τα όργανα, και ειδικά το στομάχι και τους πνεύμονες. 
Αν κοιμάσαι μπρούμυτα σίγουρα αποφεύγεις το ροχαλητό καθώς οι μύες του λαιμού δεν υποχωρούν προς τα κάτω λόγω της βαρύτητας. Αν όμως έχεις την κακή συνήθεια να τρίζεις τα δόντια σου, τότε η πίεση που ασκείται στην κάτω σιαγόνα θα κάνει το πρόβλημα ακόμη πιο έντονο. Ένα ακόμα αρνητικό του να κοιμάσαι μπρούμυτα εκτός από τις ρυτίδες που αφήνει το μαξιλάρι στο πρόσωπό σου είναι ότι ενδεχομένως ξυπνάς πιασμένος ή μουδιασμένος, με πόνους στη μέση, στο στήθος ή στο λαιμό καθώς οι μύες πιέζονται περισσότερο και επειδή ο λαιμός σου είναι στραμμένος για πολλή ώρα προς μία κατεύθυνση είναι πολύ πιθανό να «πιαστεί» κάποιο νεύρο.
Η συγκεκριμένη στάση προτείνεται μόνο σε αυτούς που πάσχουν από δισκοπάθεια εξαιτίας της αποφόρτισης που επέρχεται στην οσφυϊκή μοίρα.

4. Στάση κουτάλι Αν κοιμάστε αγκαλιά με τον σύντροφό σου είναι σίγουρο ότι θα ξυπνάς και πιο ξεκούραστα ψυχολογικά καθώς έρευνες έχουν δείξει ότι η ανθρώπινη επαφή μέσω της αγκαλιάς μειώνει σημαντικά τα επίπεδα του στρες. Από την άλλη επειδή δεν είναι και η πλέον βολική στάση για όλη τη διάρκεια της νύχτας ενδεχομένως να ξυπνάτε πιο χαρούμενα μεν αλλά με περισσότερους πόνους στην πλάτη, τον αυχένα και τους ώμους.

Οι ενδεδειγμένες στάσεις ύπνου είναι:
Ανάσκελα, με ένα λεπτό μαξιλάρι, και πιθανόν ένα μαξιλάρι κάτω από τα γόνατα, το οποίο βοηθά ιδιαίτερα τα άτομα που πάσχουν από οσφυαλγία (πόνους στη μέση):
Στο πλάι, στη λεγόμενη εμβρυϊκή θέση, με τα γόνατα λίγο έως πολύ λυγισμένα. Αν βολεύεστε καλύτερα μπορείτε να έχετε και ένα λεπτό μαξιλάρι ανάμεσα στα γόνατα:
Αντίθετα, η χειρότερη μάλλον στάση για να κοιμάται κανείς είναι μπρούμυτα, και μάλιστα με το κεφάλι πάνω σε κάποιο χέρι, καθώς με αυτόν τον τρόπο ασκούνται πιέσεις σε διάφορα σημεία του σώματος, οι οποίες σταδιακά να οδηγήσουν σε έντονους πόνους.

-Για να μην έχετε πόνο στην γνάθο:
Ο πόνος στη γνάθο μπορεί να σας προκαλέσει πονοκέφαλο η σύνδρομο της κροταφογναθικής άρθρωσης.
Μην ξαπλώνετε μπρούμυτα και πάνω στο στομάχι σας. Μην ξαπλώνετε ανάσκελα με τα χέρια κάτω από το κεφάλι.
Ξαπλώστε ανάσκελα με τα χέρια στο πλάι και να χρησιμοποιείτε πάντα ανατομικό μαξιλάρι.
-Για να μην πιαστείτε στον αυχένα:
Να μην κοιμάστε ποτέ μπρούμυτα και πάνω στο στομάχι σας.
Να κοιμάστε ανάσκελα ή στο πλάι και να χρησιμοποιείτε πάντα μαλακό και πουπουλένιο μαξιλάρι για να έχει ο αυχένας σας τη σωστή κλίση.
-Για να μην πονάνε οι ώμοι σας:
Μην κοιμάστε στο πλάι χωρίς μαξιλάρι.
Να κοιμάστε ανάσκελα ή στο πλάι, βάζοντας ένα μαξιλάρι για να στηρίζεται ο ώμος σας. Επίσης, να μην πλακώνετε τον ώμο που πονάει.
-Για να μην πονάει η μέση σας:
Μην κοιμάστε μπρούμυτα και πάνω στο στομάχι σας ή ανάσκελα.
Να κοιμάστε ανάσκελα βάζοντας  μαξιλάρι κάτω από τα γόνατά σας.
-Για να μην πιάνονται οι γοφοί σας:
Μην κοιμάστε μπρούμυτα και πάνω στο στομάχι σας ή εντελώς ανάσκελα.
Να κοιμάστε στο πλάι με ένα μαξιλάρι ανάμεσα στα γόνατά σας.

Το στρώμα και το μαξιλάρι
Το στρώμα που θα επιλέξετε για να κοιμάστε καλά δεν χρειάζεται απαραίτητα να είναι ακριβό. Δεν θα πρέπει επίσης να είναι ούτε τόσο μαλακό ώστε να αφήνει το σώμα να βουλιάζει μέσα, αλλά ούτε και τόσο σκληρό ώστε να κρατά το σώμα σε ευθεία. Το στρώμα θα πρέπει να κρατά όλες τις φυσιολογικές καμπύλες της σπονδυλικής στήλης, διατηρώντας τη στη φυσική της στάση, η οποία μοιάζει με το σχήμα του 'S.
Το μαξιλάρι, θα πρέπει να είναι σχετικά λεπτό ώστε να μη φέρνει τον αυχένα σε κάμψη (δηλαδή το σαγόνι να τείνει να ακουμπήσει το στήθος.
Χρησιμοποιήστε μόνο ένα μαξιλάρι κάτω από το κεφάλι σας. Περισσότερα από ένα θεωρούνται ήδη πολλά και το μόνο που θα πετύχετε είναι παραμόρφωση της σπονδυλικής σας στήλης ενώ κοιμάστε, κάτι που θα προκαλέσει σταδιακά πόνους στο σώμα. Φροντίστε το μαξιλάρι σας να στηρίζει μόνο το κεφάλι και το λαιμό και όχι τους ώμους. Αν συνηθίζετε να κοιμάστε μπρούμυτα, αποφύγετε το μαξιλάρι κάτω από το κεφάλι.

Η σημασία της άσκησης
Τέλος η άσκηση, ιδιαίτερα όταν αντιμετωπίζετε μυοσκελετικούς πόνους είναι ιδιαίτερα σημαντική. Η πιο ανώδυνη και ωφέλιμη άσκηση είναι το απλό περπάτημα. Μισή ώρα αργό περπάτημα ή 20 λεπτά γρήγορο περπάτημα σε καθημερινή βάση. Εξίσου ωφέλιμες ασκήσεις είναι, επίσης, η κολύμβηση και η γιόγκα, ενώ και ένα χαλαρωτικό μασάζ μπορεί να βοηθήσει σημαντικά.