Γνωρίζετε τι είναι το ανοσοποιητικό σύστημα

Γνωρίζετε τι είναι το ανοσοποιητικό σύστημα, τι ακριβώς κάνει και τι είναι η ανοσολογία; Απλοί τρόποι που βοηθούν στην ενίσχυση του
της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακή βιολόγος, medlabnews.gr
Η 29η Απριλίου είναι Παγκόσμια Ημέρα Ανοσολογίας. Η Ανοσολογία είναι ειδικός κλάδος της Ιατρικής που ασχολείται με τους μηχανισμούς άμυνας του ανθρώπινου οργανισμού απέναντι σε κάποιον εξωτερικό βλαπτικό παράγοντα και τους τρόπους βελτίωσής τους. Αν ανατρέξει κάποιος στο βάθος των αιώνων θα διαπιστώσει ότι η έννοια της ανοσίας υπήρχε από παλιά: Όταν είχε παρατηρηθεί ότι, όποιος είχε αναρρώσει από μια λοιμώδη νόσο, συνήθως δεν προσβαλλόταν και πάλι από την ίδια νόσο. Η σύγχρονη όμως έννοια της ανοσίας αρχίζει να γίνεται αντιληπτή όταν το 1798 ο Jenner ανέπτυξε για πρώτη φορά το εμβόλιο κατά της ευλογιάς.Στη συνέχεια, ακολούθησε μια συμβιωτική σχέση της Ανοσολογίας με τη Μικροβιολογία, που άνθισε κατά το τέλος του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα. Το ανοσοποιητικό (ανοσιακό) σύστημα είναι το σύστημα άμυνας του οργανισμού που τον προστατεύει από την εισβολή βλαβερών μικροοργανισμών.

Το ανοσοποιητικό σύστημα αποτελείται από ένα δίκτυο κυττάρων, ιστών και οργάνων που δρουν ενιαία. Τα λευκά αιμοσφαίρια ή λευκοκύτταρα έχουν τον κύριο δραστικό ρόλο στην ανοσολογική απόκριση. Υπάρχουν δύο διαφορετικοί τύποι λευκοκυττάρων, τα φαγοκύτταρα και τα λεμφοκύτταρα. Τα φαγοκύτταρα «καταβροχθίζουν» τους εισβολείς και έχουν συνδεθεί με την καταπολέμηση των βακτηριακών λοιμώξεων. Τα ουδετερόφιλα και τα μακροφάγα είναι τύποι φαγοκυττάρων. Τα ουδετερόφιλα βρίσκονται φυσιολογικά στο κυκλοφορούν αίμα και είναι ο πιο άφθονος τύπος φαγοκυττάρων αντιπροσωπεύοντας φυσιολογικά το 50-60% των συνολικών κυκλοφορούντων λευκοκυττάρων.

 Η σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού είναι πολύ σημαντική για την αποτροπή εμφάνισης επικίνδυνων νοσημάτων και τη μακροζωία. Σε περιπτώσεις καταστολής ή ανώμαλης αντίδρασης του ανοσοποιητικού, εμφανίζονται νοσήματα όπως είναι οι αλλεργίες, τα καρκινώματα, τα αυτοάνοσα νοσήματα, οι επικίνδυνες λοιμώξεις, το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης. Οι συχνές λοιμώξεις και οι λοιμώξεις σημαντικής βαρύτητας είναι τα πιο κοινά συμπτώματα καταστολής του ανοσοποιητικού. Το ανοσολογικό σύστημα είναι απίστευτα πολύπλοκο. Μπορεί να αναγνωρίσει εκατομμύρια διαφορετικούς εχθρούς και μπορεί να παράγει ουσίες και κύτταρα για να αντιμετωπίσει και να εξολοθρεύσει κάθε έναν από αυτούς.

Το μυστικό της επιτυχίας του βασίζεται σε ένα περίτεχνο και δυναμικό δίκτυο πληροφοριών : εκατομμύρια κύτταρα οργανωμένα σε ομάδες και υποομάδες μεταφέρουν πληροφορίες αμφίδρομα, μοιάζοντας με σμήνη από μέλισσες που συρρέουν γύρω από μια κυψέλη.

Όταν για τα κύτταρα του ανοσολογικού σημάνει συναγερμός υφίστανται στρατηγικές αλλαγές και αρχίζουν να παράγουν ισχυρές χημικές ουσίες. Αυτές οι ουσίες επιτρέπουν στα κύτταρα να ρυθμίζουν την αύξησή τους και τη συμπεριφορά τους, να προσελκύουν και άλλα αμυντικά κύτταρα και να τα κατευθύνουν εναντίον του εχθρικού στόχου.

Αναφέρουμε μερικούς απλούς τρόπους που θα μας βοηθήσουν να ενδυναμώσουμε το ανοσιακό μας σύστημα και να βελτιώσουμε την άμυνά μας έναντι στις ασθένειες.

1. Μειώστε το στρες
Το να έχουμε λίγο στρες ίσως είναι και καλό, καθώς αποτελεί μία μέθοδο του οργανισμού να προετοιμαστεί για μία πρόκληση. Το μόνιμο στρες όμως είναι κακό για την υγεία μας. Έρευνες δείχνουν ότι μπορεί να αποδυναμώσει το ανοσιακό μας σύστημα. Η μείωση του στρες και η εύρεση δραστηριοτήτων που μας χαλαρώνουν και μας διασκεδάζουν μας βοηθούν να ενδυναμώσουμε το ανοσιακό μας σύστημα και κατά συνέπεια να προστατέψουμε τον εαυτό μας από ασθένειες.

2. Απολαύστε το Σεξ
Φαίνεται ότι το σεξ δεν μας κάνει απλά να αισθανόμαστε όμορφα αλλά είναι καλό και για τον οργανισμό μας. Έρευνες δείχνουν ότι η καλή σεξουαλική ζωή μπορεί να έχει και ευεργετικές συνέπειες για την υγεία μας. Έρευνα σχετικά με τη σύνδεση της σεξουαλικής δραστηριότητας με την υγεία σε ηλικιωμένους ανθρώπους, έδειξε ότι εκείνοι που έκαναν σεξ τακτικά είχαν και καλύτερη συνολική υγεία.

3. Αποκτήστε ένα κατοικίδιο
Υπάρχει λόγος που ο σκύλος ονομάζεται και «ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου». Οι σκύλοι και τα υπόλοιπα κατοικίδια μας προσφέρουν συντροφιά αλλά και βελτίωση της υγείας μας. Έρευνες δείχνουν ότι τα κατοικίδια βοηθούν στον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης, στη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης και στη βελτίωση της συνολική υγείας. Μία έρευνα έδειξε ότι το να έχουμε σκύλο μπορεί να βελτιώσει και την ανάπτυξη του ανοσιακού συστήματος αλλά και να μειώσει τον κίνδυνο για εμφάνιση αλλεργιών στα παιδιά

4. Αναπτύξτε το κοινωνικό σας δίκτυο
Όλοι γνωρίζουμε ότι οι φίλοι είναι εξαιρετικά σημαντικοί, αλλά φαίνεται επίσης ότι μπορεί να έχουν μεγάλα οφέλη για την υγεία μας. Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι οι άνθρωποι με ισχυρούς φιλικούς δεσμούς είχαν και καλύτερη συνολική υγεία. Για να διευρύνετε το κοινωνικό σας δίκτυο δοκιμάστε να γίνετε εθελοντής, να ξεκινήσετε μαθήματα σε πεδία που σας ενδιαφέρουν και γενικά να ξεκινήσετε καινούριες δραστηριότητες. Και σιγουρευτείτε ότι δίνεται την πρέπουσα σημασία στις φιλικές σχέσεις που ήδη έχετε.

5. Σκεφτείτε θετικά
Η θετική σκέψη μπορεί να υποβοηθήσει και το ανοσιακό σας σύστημα. Μία έρευνα σε φοιτητές νομικής, έδειξε ότι όταν αισθάνονταν περισσότερο αισιόδοξοι το ανοσιακό τους σύστημα ήταν δυνατότερο. Δείτε λοιπόν όσο μπορείτε το ποτήρι «μισογεμάτο» και μην αφήνετε τις καταστάσεις να σας ρίχνουν  ψυχολογικά, όσο αυτό είναι δυνατόν

6. Γελάστε με την καρδιά σας
Είναι γνωστό ότι το γέλιο είναι υγεία. Έρευνες έδειξαν ότι οι άνθρωποι που γέλασαν δυνατά παρακολουθώντας ένα αστείο βίντεο είχαν στη συνέχεια και πιο ενεργό ανοσιακό σύστημα. Το γέλιο διχάζει τους ερευνητές όσον αφορά τα πραγματικά οφέλη του στο ανοσιακό σύστημα, αλλά μέχρι νέες έρευνες να δώσουν αποτελέσματα, δεν χάνουμε τίποτε να γελάμε δυνατά με κάθε ευκαιρία και να ομορφαίνουμε παράλληλα την καθημερινότητά μας.


7. Ωφεληθείτε από τα αντιοξειδωτικά
Τρώγοντας αρκετά φρούτα και λαχανικά προσφέρετε στον οργανισμό σας μία γερή δόση αντιοξειδωτικών. Οι ουσίες αυτές βοηθούν στην προστασία των κυττάρων από τις ελεύθερες ρίζες. Για να λάβετε ένα ευρύ φάσμα αντιοξειδωτικών, επιλέξτε φρούτα και λαχανικά με διαφορετικά χρώματα, όπως τα πορτοκάλια, οι πράσινες πιπεριές, τα καρότα, το καρπούζι κ.α.

8. Λάβετε επαρκείς βιταμίνες
Εάν αισθάνεστε ότι η διατροφή σας είναι ελλιπής, σκεφτείτε μήπως είναι η ώρα να ξεκινήσετε τη λήψη κάποιου συμπληρώματος βιταμινών. Η επαρκής λήψη βιταμινών ενδυναμώνει τη λειτουργία του ανοσιακού συστήματος. Κάποιες από τις απαραίτητες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία για τη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού είναι το σελήνιο, οι βιταμίνες A, C, D και E, ο ψευδάργυρος και το μαγνήσιο.

9. Αποφύγετε τις «άδειες θερμίδες»
Τα επεξεργασμένα τρόφιμα όπως το φαστ φουντ, τα συσκευασμένα γλυκίσματα και τα αναψυκτικά δεν προσφέρουν στον οργανισμό τις απαιτούμενες βιταμίνες, ίνες και θρεπτικά στοιχεία. Επιπλέον συχνά περιέχουν πρόσθετα και χημικά που κάνουν κακό στον οργανισμό. Όταν επιλέγετε τέτοιου είδους τρόφιμα έναντι των φρέσκων, στερείτε τον οργανισμό και το ανοσιακό σας σύστημα από σημαντικά θρεπτικά στοιχεία.

10. Γνωρίστε τα βότανα
Πολλοί άνθρωποι καταναλώνουν βότανα για να βελτιώσουν τη γενική τους υγεία. Βότανα που ίσως ευνοούν το ανοσοποιητικό είναι το σκόρδο και το τζίνσενγκ, αλλά και άλλα τρόφιμα όπως τα προβιοτικά.

11. Ασκηθείτε, κάνει καλό
Ένας απλός τρόπος για την ενδυνάμωση τους ανοσοποιητικού είναι η άσκηση.  Η τακτική άσκηση μπορεί να μειώσει το στρες και τον κίνδυνο ανάπτυξης οστεοπόρωσης, καρδιακών παθήσεων και κάποιων τύπων καρκίνου. Τα μεγαλύτερα οφέλη έρχονται όταν ασκούμαστε με μέτρια ένταση μερικές φορές την εβδομάδα. Κάθε τύπος άσκησης είναι ωφέλιμος, όπως το ποδήλατο, το περπάτημα, το κολύμπι κ.α.

 12. Κοιμηθείτε καλά και αρκετά
Χωρίς επαρκή ύπνο, το ανοσιακό μας σύστημα ίσως υπολειτουργεί. Οι περισσότεροι ενήλικες χρειάζονται περίπου 7-9 ώρες ύπνου κάθε νύχτα. Μπορείτε να βελτιώσετε τη διάρκεια και την ποιότητα του ύπνου σας κρατώντας ένα σταθερό πρόγραμμα, κάνοντας γυμναστική, αποφεύγοντας την καφεΐνη και το αλκοόλ πριν την ώρα του ύπνου, χαλαρώνοντας πριν κοιμηθείτε και διατηρώντας μία άνετη θερμοκρασία στην κρεβατοκάμαρά σας.

13. Περιορίστε το αλκοόλ
Πολλοί άνθρωποι πίνουν αλκοόλ στα πλαίσια της κοινωνικής ζωής και του εορτασμού. Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ όμως αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό μας σύστημα με αποτέλεσμα να αρρωσταίνουμε συχνότερα. Το μέτρο στην κατανάλωση αλκοόλ απαιτείται και για την υγεία του ανοσοποιητικού μας.

14. Κόψτε το τσιγάρο
Η υγεία του ανοσιακού μας συστήματος είναι άλλος ένας λόγος για να κόψουμε το τσιγάρο. Ακόμα και εάν καπνίζετε περιστασιακά κινδυνεύετε. Το τσιγάρο ως γνωστόν προκαλεί ποικίλα προβλήματα στην υγεία μας, όπως την αύξηση των πιθανοτήτων για καρκίνο του πνεύμονα, καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό, άσθμα κ.α.

15. Πλύντε συχνά τα χέρια σας
Ένας από τους ευκολότερους τρόπους να βοηθήσουμε το ανοσιακό μας σύστημα να εμποδίσει την ανάπτυξη ασθενειών είναι η τακτική πλύση των χεριών. Είναι επίσης και ένας από τους καλύτερους τρόπους για να μείνουμε εμείς και οι γύρω μας υγιείς. Σιγουρευτείτε ότι χρησιμοποιείτε σαπούνι και καθαρό, τρεχούμενο νερό και πλύνετε τα χέρια σας για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα κάθε φορά. Εάν δεν έχετε πρόσβαση σε σαπούνι και νερό, χρησιμοποιήστε ένα απολυμαντικό χεριών με τουλάχιστον 60% περιεκτικότητα σε αλκοόλη.
Πηγές: Ελληνική Εταιρεία Ανοσολογίας,
webmd.com
************************************************************************