Το τέλος της αντίθεσης μνημόνιο – αντιμνημόνιο

Όλα δείχνουν ότι η νέα ελληνική Κυβέρνηση και οι ευρωπαίοι εταίροι μας και δανειστές της χώρας θα βρουν το κατάλληλο modus Vivendi και για τα δύο μέρη και θα κλείσουμε μια νέα συμφωνία. Ένα μικρό βήμα έχει απομείνει ακόμη, δύσκολο μεν αλλά ελπίζουμε ότι θα ξεπεραστούν και οι τελευταίες δυσκολίες και αντιστάσεις, που κυρίως αφορούν τις όποιες αντιευρωπαϊκές και ευρωσκεπτικιστικές δυνάμεις που στηρίζουν τη νέα Κυβέρνηση. Όμως δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Είναι μονόδρομος η συνεννόηση με τους εταίρους. Σε διαφορετική περίπτωση η χώρα οδηγείται στα βράχια της διεθνούς απομόνωσης, μιας εθνικιστικής περιχαράκωσης και η αρχή της οριστικής απομάκρυνσης της Ελλάδας από την ευρωπαϊκή οικογένεια. Θέλει κάτι τέτοιο η νέα Κυβέρνηση ; Δεν νομίζω. Από την άλλη πλευρά οι εταίροι μας έδειξαν ότι έχουν τη διάθεση να προχωρήσουν στις αναγκαίες υποχωρήσεις διευκολύνοντας ουσιαστικά την νέα Κυβέρνηση να μείνει αλώβητο το γόητρο μιας πρόσφατης λαϊκής εντολής. Γιατί το θέμα δεν είναι οι όροι και οι έννοιες της τρόικας και του μνημονίου. Σημασία έχει το περιεχόμενο της νέας συμφωνίας το οποίο πρέπει να είναι αμοιβαία επωφελές και για τις δύο πλευρές. Και αυτό βεβαίως δεν το κάνουν οι ευρωπαίοι γιατί είναι καλοί άνθρωποι, είτε γιατί γοητεύθηκαν από τη γοητεία του Γιάνη και του Πρωθυπουργού της χώρας. Απλά, η Ευρώπη έχει στα ιδρυτικά της κείμενα την αλληλεγγύη και χωρίς αυτήν δεν έχει μέλλον. Επίσης τα συμφέροντά τους και το δικό μας συμφέρον, αλλά και γενικά η προοπτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όλα αυτά, επιβάλλουν να βρεθεί μια λύση και μια συμφωνία με την Ελλάδα.

Από την άλλη πλευρά το διεθνές περιβάλλον είναι ευνοϊκότερο από ποτέ για την Ελλάδα. Οι ΗΠΑ επιθυμούν διακαώς να τελειώνει επιτέλους η χρηματοπιστωτική κρίση  στην ευρωζώνη για τα δικά τους συμφέροντα. Επίσης το γεγονός ότι η χώρα μας βρίσκεται σε μια πολύ ευαίσθητη περιοχή, όπου μια παραδοσιακή σύμμαχος των ΗΠΑ, η Τουρκία, με τα καμώματα του Ερντογάν δημιουργεί μια σχετική αβεβαιότητα. Ιδιαίτερα τη στιγμή που βόρεια έχουμε σε εξέλιξη (παρά τις πρόσφατες συμφωνίες ειρήνευσης), τον εμφύλιο της Ουκρανίας στο υπογάστριο μιας Ρωσίας του Πούτιν που αναβιώνει ο παραδοσιακός τσαρικός της εθνικισμός, και λίγο πιο νότια οι τζιχαντζιστές του ISIS, απειλούν όλες τις χώρες της περιοχής και όχι μόνον. Ειδικά μετά τα τελευταία αιματηρά γεγονότα στην καρδιά της Ευρώπης. Η Κίνα έχει επενδύσει στην Ελλάδα και θέλει να συνεχίσει να επενδύει, βλέποντάς την ως την ανατολική πύλη εισόδου της στην Ευρώπη. Όλοι λοιπόν οι διεθνείς παράγοντες και οι δυνάμεις που παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στο παγκόσμιο γίγνεσθαι, ενδιαφέρονται σήμερα για την Ελλάδα, άρα έχουν πολλούς λόγους να τα βρούμε γρήγορα με τους ευρωπαίους εταίρους μας. Και όλα αυτά είναι υπέρ της Ελλάδας και ενισχύουν την θέση της στις διαπραγματεύσεις με τους εταίρους μας.

Αν όλα λοιπόν πάνε καλά τις επόμενες μέρες με τις διαπραγματεύσεις, θα ανοίξει μια νέα εποχή για την Ελλάδα. Για τη μεταμνημονιακή Ελλάδα. Η νέα περίοδος δεν θα είναι μια εύκολη περίοδος για τη χώρα. Ασφαλώς θα υπάρχουν σοβαρές δεσμεύσεις και υποχρεώσεις από την πλευρά μας. Γιατί πουθενά δεν υπάρχουν “δωρεάν γεύματα”. Όμως αυτές οι δεσμεύσεις και οι υποχρεώσεις, ουσιαστικά αφορούν αλλαγές και μεταρρυθμίσεις που έπρεπε να έχουν γίνει στην πατρίδα μας εδώ και δεκαετίες. Αλλά το πελατειακό κρατικοδίαιτο σύστημα που Κυβέρνησε τη χώρα από τη μεταπολίτευση δεν θέλησε αλλά και όταν θέλησε δεν μπόρεσε, ακόμη και τα τελευταία έξι χρόνια της κρίσης, παρά τις πιέσεις των εταίρων και δανειστών μας, να προχωρήσει στην υλοποίησή τους. Ο λόγος είναι απλός. Οι αλλαγές αυτές και οι μεταρρυθμίσεις θα αλλάξουν πολλά δεδομένα στη χώρα, θα θίξουν πολλά κατεστημένα συμφέροντα μεγάλων κοινωνικών ομάδων και συντεχνιών. Και για να γίνουν χρειάζονται μεγάλες κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες και συναινέσεις.

Και αυτό είναι το στοίχημα της νέας Κυβέρνησης, εφόσον αποφασίσει να προχωρήσει στη ρήξη με τα κατεστημένα συμφέροντα και τις συντεχνίες. Μεγάλες προκλήσεις έχει μπροστά της, που θα δοκιμαστεί η νέα Κυβέρνηση, όπως η φοροδιαφυγή και η φοροαποφυγή. Τα θέματα της κρατικής γραφειοκρατίας και της απλοποίησης των διαδικασιών και των συναλλαγών με το δημόσιο, του πολίτη και της επιχείρησης. Η αξιολόγηση δομών, υπηρεσιών και δημόσιων λειτουργών. Το μεγάλο στοίχημα της παραγωγικής ανασυγκρότησης και του νέου αναπτυξιακού μοντέλου. Οι νέες επενδυτικές ευκαιρίες και δημιουργίας της ελληνικής και ξένης επιχειρηματικότητας για την δημιουργία πλούτου και νέων θέσεων εργασίας.

Όλα αυτά είναι ζητούμενα για τη νέα Κυβέρνηση. Θα τα καταφέρει ; Δεν ξέρω. Εκείνο που μπορώ να πω με βεβαιότητα είναι ότι εάν η νέα Κυβέρνηση επιχειρήσει πραγματικά να συγκρουστεί με τις παθογένειες μας, θα βρει πολλούς συμμάχους, γιατί με αυτούς που έχει συμμαχήσει σήμερα, όχι μόνο δεν αποτελούν καμιά εγγύηση για το παρών, αλλά κυρίως αποτελούν βασικά εμπόδια για ένα προοδευτικό, ευρωπαϊκό, μεταμνημονιακό μέλλον της χώρας.

14-2-2015
Κώστας Χαϊνάς
************************************************************************